Herkese merhaba,

Umarım herkes iyidir ve güzel bir hafta geçiriyordur. Placement senesi serimizin ikinci yazısıyla burdayım. Uzun bir serinin daha başlarında olduğumuzu itiraf etmek zorundayım fakat sorun yok, yeri geldikçe en çabuk şekilde bu serimizi bitirip daha eğlenceli konularla alakalı konuşabiliriz. Bu seriyi yapmam için özellikle okuldan rica ettikleri için buna öncelik veriyorum ama yine de bence hepimiz; Surrey’de okuyan, okumayan, gelmeyi düşünen veya hiç alakasızca sadece denk geldim okuyım bari diyenler, bu yazılardan kendilerine bir şeyler çıkarabilirler. Geçen yazımızda placement senesi dediğimiz şeyin ne olduğundan bahsetmiştim, fakat okumayanlar için çok kısa bir özet yapayım: Okulun 2. ve son senesi arasında İngiltere’de veya başka bir ülkede bir akademik sene boyunca staj yapılan ya da exchange öğrencisi olarak gidilen sene. Bu zorunlu mu peki? Hayır tabi ki. Peki şimdi bu yazıda neden bahsediceksin derseniz, bu yazımda bu bahsedilen staj senesini yapmalı mıyım yoksa yapmamalıyım diye düşünen arkadaşlar için açıklayıcı olabilcek placement senesinin olumlu ve olumsuz yönlerinden bahsetmek istiyorum.

Bir önceki yazımda kısaca bahsetmiş olsam da genel olarak düşünelim, staj yapmak ne işe yarar? Şimdi bu nası soru ya cevabı çok bariz yani işte, iş deneyimi yapmak için diye düşünebilirsiniz fakat şahsi deneyimden konuşucam, placement senesi yapmak cidden apayrı bir sorumluluk. Placement yapmanın bir sürü artısı olmasının yanı sıra tabi her şeyde olduğu için eksileri de var. Bunları bilmeden sadece öforik hayallerle bir yerde staj yapıyım zaten direk iş bulurum demek şahsi fikrimce biraz saflık olur. Ben kendi placementımı Londra’da bir fashion pr & marketing (moda alanında dijital pazarlama ve reklamcılık tarzı bir yer) şirketinde yapmıştım bu yüzden bana güvenin neden bahsettiğimi biliyorum. Öncelikle ayrı bir şehre taşınmak, yeni bir apartmana çıkmak, sıfırdan bir ofis ortamına girmek, öğrencilik hayatının ortasında birden hayatınızın bir senesini çalışarak her gün 9-5 mesaide geçirmek vs bunlar herkes için kolay şeyler değil. Bir staj yeri bulmak da başlı başına zaten o kadar kolay değil, tabii bölümden bölüme değişebilcek bir durum bu ama yine de mesela benim bölümümde uluslararası öğrenciler arasında staj bulabilen sadece ben vardım. Nasıl bir placement bulduğumu başka bir yazımda paylaşıcam.

Şimdi asıl sorumuza geri dönelim. Neden yapmalıyım veya yapmamalıyım, bana göre mi? Olumlu ve olumsuz yönlerini şöyle bir harmanlayarak bence sorumuza cevap verebiliriz. Yukarıda da bahsettiğim üzere, öncelikle iş deneyimi kazanmak hele de bir yabancı öğrenci olarak İngiltere’de iş deneyimi kazanmak çok önemli bir unsur. Üniversiteden sonra Türkiye’ye dönücekseniz Türkiye’de bir sene boyunca İngiltere’de çalıştım demenin aşırı avantajlı olmasının yanı sıra hele hele de üniversite sonrası İngiltere’de kalmayı düşünen arkadaşlar için çok çok daha önemli. Bir staj senesi yapmak ileride belki staj yaptığınız yerde belki de başka bir yerde iş bulma ihtimalinizi fazla derece arttırıcak bir fırsat. Ama tabi burda bir sene staj yaptınız diye her yer sizi kapış kapış götürme peşinde de olmıcak maalesef, keşke o kadar kolay olsa. Fakat tabii ki diyelim stajsız ve iş deneyimsiz bir Türk olarak İngiltere’de iş bulma ihtimaliniz %10-20 ise placement yaparak bunu rahat %50-60a çıkarabilirsiniz bence. Yani İngiltere’de olan uluslararası öğrencilerin sayısını düşündüğümüzde en az bir %40-50lık kısımın daha önüne geçmek bence çok yararlı bir şey. (Bu yüzdelik sayılar ve oranları ben kendi şahsi fikrimce tahminen yazıyorum yani bunları resmi bilgi olarak düşünmeyin).

İş bulma ihtimalini arttırmanın yanı sıra, İngiltere’deki çalışma imkanlarını görmenizi de sağlıcak bir fırsat. Bu şirketten şirkete de tabi farklılık göstericek bir şey ama genel olarak İngiltere’de bir şirkete girip çalışmak bence bütün yönleriyle size belkide Türkiye’de kazanamayacağınız bir deneyim verebilir. Benim gibi daha önce hayatınızda bir işte çalışmadıysanız veya bir ofis ortamında bulunmadıysanız gerçekten en azından o çevreyi görmek ve birebir yaşamak için süper bir fırsat. Çok samimi olarak söylüyorum, benim için gerçekten profesyonel bir iş ortamında nasıl davranılması gerektiği, kendi alanımda bir şirkette işlerin nasıl yürüdüğü gibi pek çok şey öğrenmemi sağlayan bir sene oldu. Ayrıca CV’nize eklemeniz için de harika bir şey. İş ararken mülakatlara girip çıkmak, farklı şirketlerin farklı işe alım süreçlerini bizzat yaşamak vs insanın ileride iş bulma sürecinde yardımcı olan deneyimler. Ben çalıştığım iş sayesinde mesela eskiden sosyal medya’da çalışmak istiyorum diye ölüp biterken, gerçekten bir şirketin sosyal medya hesaplarında çalışmanın ne olduğunu her gün deneyimledikten sonra yaptığım diğer işlerin mesela daha çok dijital pazarlaman olsun, 2D promosyonel materyal tasarımı veya video editleme gibi alanların çok daha hoşuma gittiğini anladım. Bundan dolayı da şimdi son senemde iş bakarken bu alanlara yönelik işler arıyorum çünkü bazen insan kendi yaşadıktan sonra bazı şeylerin aklımızda kurduğumuz veya filmlerde/dizilerde izlediğimiz gibi olmadığını anlayabiliyoruz. Bu bakımdan da bir placement senesi yapmak bana gelecekteki kariyerimi şekillendirme de aşırı yardımcı oldu diyebilirim.  Fakat başka bir yönden de benim çalıştığım şirkette iş temposu aşırı yoğundu ve gereğinde mesai bitimi sonrasında gereğinde haftasonları çalıştığım çok oldu ve bu da benim için hayli stresli zamanlar yarattı diyebilirim.

İngiltere’deyim diye her yeri böyle aşırı profesyonel, aşırı lüks ve mükemmel zannetmeyin, Türkiye’de de olduğu gibi stajyerlerin her iş için kullanılması ve bunu her seferinde profesyonel bir bağlamda olmadığını da söylemek isterim (mesela ben çalışırken bana ve staj yapan diğer arkadaşıma bulaşık yıkatmak, etrafı toplatmak, gelen müşterilere kahve/çay getirtmek vs gibi ayak işleri). Bir dipnot olarak da şunu söyliyim her şirkette maaş alma şansımız olmuyor maalesef. Ben mesela sadece günlük yol ve öğlen yemeği için toplam max limit £10-15 pound arası ödenek ile çalışıyordum. Bunu da yemek yedikten sonra restoran/cafeden ve metro/otobüs fişlerini saklayıp toplam bir borç olarak aylık alıyordum. Yani belirli bir maaş değil o ay ne kadar yiyip içtiysem bunları tek tek yazıp toplam parayı şirketten geri alarak çalışıyordum – üst limiti geçmeden tabiki – . Ben medya alanında çalışmak istediğim için ve bu alanda rekabetin hayli çok ve iş imkanlarının o kadar da az olmasından dolayı daha ideal olmayan bir maaş sisteminde çalışmayı kabul ettim, ama siz daha şanslıysanız normal tam zamanlı bir çalışan gibi maaş veren bir yere de girebilirsiniz. Hele bir de iyi maaşlı bir yerde çalışırsanız para biriktirmeniz için gerçekten harika bir fırsat, fizik alanında okuyan ingiliz bir arkadaşım çok bilinen ve ünlü bir şirkete girip bir sene boyunca ordan aldığı maaşı biriktirerek kendine BMW aldı mesela. Bu arada paradan bahsederken aklıma gelmişken söyleyeyim, staj yaparken okula da sanki Türkiye hani okulu dondururken para veriyoruz ya onun gibi placement senesinde de okula küçük bir miktar para verilmeye devam ediliyor. Benim kendi senem staj senem için £1800 ödemiştim ve aynı sene Erasmusla exchange giden öğrenciler de £1350 vermişlerdi ama şuan bu ücret aynı mı değişti mi bilmiyorum.

Onun dışında bahsettiğim gibi, ben stajımı Londra’da yapmıştım yani üniverstenin ilk iki senesi Guildford’da yaşadıktan sonra bir senelik Londra’ya taşınmıştım. Şansıma zaten Londra’da çalışan çok yakın bir ingiliz arkadaşım vardı da onunla beraber eve çıktık. Ama herkesin doğal olarak tanıdığı olmayabiliyor. Londra tahmin edebileceğiniz üzere çok daha pahalı bir şehir ve sıfırdan tanımadığınız insanlarla eve çıkmanız gerekebilir. Benim kaldığım apartman dairesi 2 yatak odalı, oturması odası olmayan, küçücük bir mutfaklı ve bir banyolu bir apartmanın en üst katında bir yerdi. Yatak odaları Allah’tan double bedroom’du yani odalar büyüktü. Kişi başı aylık kira için £660 veriyorduk yani toplam kira £1320 idi (faturalar dahil olmadan). Tabi ben merkeze daha yakın bir yerde yaşadığım için bu kadar minicik bir daireye o kadar para veriyordum ama ne kadar merkezden uzaklaşırsanız o kadar fiyat düşücektir. Londra çok büyük bir yer olduğu için kalıcak yer bakarken o bölgenin güvenliğine dikkat edin ve ayrıca da kalıcağınız yerden iş yerinize yol süresini de düşünmeyi unutmayın. Farklı bir seçenek olarakta mesela işte Londra’da veya her nerede staj bulduysanız ben Guildford’dan taşınmak istemiyorum bir sene için derseniz de, Guildford dışı şehirlerde staj bulan bazı arkadaşlarım hala Guildford’da yaşamaya devam edip trenle işlerine gidip geliyolardı. Bu da her gün yol masrafı demek yani mesela Londra için £16.50-17.40 her gün yol parası demek (senelik rail kartınız yok ise). Yani uzun lafın kısası diyeceğim şey, bir placement yapıp yapmamaya karar vermeden önce yaşam şartlarınızı da göz önünde bulundurmayı unutmayın.

Sonuç olarak toparlamam gerekirse, placement senesi yapmanın size kariyer ve profesyonel hayat bakımdan çok fazla getirisi olucağını inkar etmek imkansızken, işte şirketine göre alınan maaş, şirketin tavrı, yaşam şartları vs gibi başka yönlerden de olumsuz unsurlarında olabileceğini belirtmenin placement yapıp yapmamaya karar vermeden önce düşünlmesi gereken önemli şeyler olduğunu düşünüyorum. Eğer bana sorarsanız peki bu kadar negatif yönlerden de bahsettin kendin placement yapmaktan pişman mısın diye, cevabım tabiki hayır olur. Kesinlikle pişman değilim çünkü bir sürü yeni insanlarla tanışmamı, yeni güzel arkadaşlıklar edinmemi, çok avatajlı bir iş ve hayat deneyimi kazanmamı ve kendimi kariyerimde ne yapmak istediğime dair tanımama sebep oldu. Bu bahsettiğim şeyleri siz de kendi bakış açınızla yorumladıktan sonra size uygun mu değil mi kanaatine varabilirsiniz. Eğer ki herhangi bir sorunuz olursa bize turkey@surrey.ac.uk email adresinden ulaşmayı unutmayın.

Kendinize iyi bakın 🙂

Hi everyone,

Hope everyone is good and is having a great week. I am back with the second post in our Placement series on this blog. I should admit that this is merely the beginning of our long series but no worries we will hopefully cover all aspects of this subject as quick as possible and then can talk about more fun things. Writing about our university’s placement year have been requested for a while now so that is why I am prioritising this before talking about other things. I believe anyone, whether you are a current or potential Surrey student or even someone that just came across this blog randomly can benefit from these posts. In my last blog post, I have talked about what exactly is a placement year but for those who have not read that let me just briefly explain: It is the additional academic year which takes place between the second and last year of university where Surrey students work in the UK or abroad, or go studying abroad as exchange students. It is not compulsory to do but it is highly beneficial in many aspects. So if you are thinking to yourself saying “what else are we going to be talking about placements today?”, the answer to that question is *drum roll* we will be talking about the many different aspects, both positive and negative, of doing a placement year which can help you a lot when you are deciding on whether to do a placement year or not.

Although I have briefly talked about how can doing a placement year be beneficial or not in my previous blog post, let’s think about this in detail for a second, why should or shouldn’t we do a placement year? If you are thinking to yourself, “what kind of a question is that? It is to gain work experience obviously, what is the big deal?”, let me tell you that it might not be as simple as that as doing a placement year is, in my opinion, an actual and serious commitment. There are many things to take into consideration before doing a placement year, so I believe it is very important to talk about different sides of a placement year to help you guys make a correct decision. If you are just thinking that doing a placement year will make you find a job automatically, it, unfortunately, might not always be the case. I did my placement in a fashion PR & marketing company in London so trust me I know what I am talking about when I say there can be negative sides to doing a placement year alongside the undeniable benefits it has. Although it might not apply to everyone, it is not easy for everyone to move to another city/town, find accommodation in that new place, go and adapt to a professional work environment whilst you are still studying, work 9 to 5 every day etc. In itself, finding a placement is a whole different story. Of course this may vary from one course to another but for instance, I was the only international student in my degree that was able to get a placement which is something I will talk about another post where I will tell you guys how I was able to find one.

Going back to our main question, why or why not do a placement year? As I mentioned before, it can be very beneficial to work in the UK especially as an international student. Whether you are going back to Turkey or want to stay in the UK, one whole year of work experice is something highly advantageous. If and when you go back to Turkey, having the work experience of working abroad will make you stand out so much more than every other candidate. Or if you want to stay in the UK, it is something that will most definitely increase the chances of finding a job here as a foreigner. Doing a placement year can open so many doors for you beginning with where you worked at for a year. However, it does not mean that just because you did a placement year every employee will be chasing after you, I wish it was as easy as that. Still, if we hypothetically compare the probability of getting a job here as a Turkish student who has worked in the UK for a year and another Turkish student that has not, it is most likely that the person with experience will have more of a chance to get accepted. Considering that there are countless international students in the UK, having the work experience you will get in your placement year is very important to put you ahead of the race.

Moving on from how a placement year can increase the possibility of finding a job in the UK as a foreigner, it is also a great opportunity for you to experience the work environment first hand. Of course, the quality of this experience might vary from one company to another, but working in the UK and having that experience is something that you can’t ever get in Turkey. If you are like me and have never worked in a professional office environment and a company before, doing a placement year will give you that very first experience. Genuinely, doing a placement for me was the best chance to learn about professional mannerisms, how things work in the industry I wanted to get into and how I would fit within that world. Plus it is something really great to add to your CV. While you are trying to get a placement, doing interviews for different companies and experiencing the different ways companies asses candidates will be really helpful for you in the future after you graduate. Moreover, it is also a great chance to shape your career path as I, for instance, used to really want to work in only social media but when I had to do it every day for the company I worked for, I realised it was not something I actually enjoyed and realised I liked doing some of the other tasks I was given a lot more such as 2D design, video editing and digital marketing. Therefore, now as I am in the midst of finding a graduate job, I am looking into positions where I can do more of what I enjoy, as sometimes some things might not be as great as you imagine them in your head. From this viewpoint, doing a placement year has helped me majorly to shape my future career path. The company I worked for used to give me so much workload and where needed I worked overtime as well as some weekends. I even worked 7 days in a row without a break sometimes, so I had times where I had a lot of stress in my life. So, doing a placement introduces you to the real world where not everything is always rainbows and butterflies.

On the other hand, please don’t have the expectation that just because we are in the UK every company will be super professional, luxurious and just plain perfect. Just like how it is in Turkey, you can and most likely will come across unprofessional management/people. Moreover, again like how it is in Turkey, interns in companies here run lots errands as well. For instance, my placement friend and I used to wash the office dishes, tidy & clean, bring coffee/tee to clients etc. as well as doing our daily tasks in the company. Also, just wanted to mention this as a sidenote: Not every company will give you a salary. That was another thing that made me stressed out a lot as well. My company only paid me £10-15 daily for daily expenses (lunch + travel).  However, they would not actually give us that money daily, we would need to collect and save receipts and write every expense down (not exceeding £10-15) one by one to give a weekly or monthly report to them and then they would pay us back. So if we were to lose or forget to add a receipt, they would not cover that expense. I accepted working in this nonideal way as I really wanted to have work experience in the media industry which is highly competitive yet does not have as many job vacancies, but if you are luckier than me or want to work in another industry you can find placements where they give you a decent salary. You can even find a placement where they will give you a really good salary like one of my friends who ended up buying a BMW after saying money up from his placement. Also speaking of money, it is worth mentioning that there is a fee for doing a placement year which was £1800 for placement students and £1350 for Erasmus exchange students (like how we pay a small fee to freeze university degrees in Turkey) the year I was doing my placement, but I do not know if there has been an increase in that fee or not at the moment.

Other than that, as mentioned I did my placement year in London so I lived in London for a whole year. To my luck, I had a very close friend working in London already so that we rented a flat together but naturally not everyone might not know people from where they find a placement. As you can guess, London is a lot more expensive to live in. Where I was staying was a small 2 double bedroom flat, with no living room, one tiny kitchen and a bathroom. Thank god at least the bedrooms were decent sized or it would be a literal closet to live in. We were paying £660 per person per month (£1320 in total without the bills). We weren’t somewhere really central but it was still in Zone 2 which made the prices this high. The further you are from central London the cheaper rent will get. As London is a really big city, you should definitely look into the general living standards of where ever you are going to be moving in London such as how secure it is, and it is important to take the amount of time you will spend with commuting every day into consideration before moving. This is something that applies to anywhere actually and not just London. As an alternative option, some of my friends still lived in Guildford even though they had placements in other towns/cities, so they were using trains to commute every day which means if you are going to be doing so, you should take the travel prices into consideration. If you do not have a Railcard, having a return ticket from Guildford to London is around £16.50-£17.40 which you would need to pay every single day. This is just an example but what I am trying to say with all this is that it is very important to think of living expenses and standards before moving to a new place and this should be something to take into consideration before deciding on whether to do a placement year or not as an international student.

To wrap it up, it is undeniable that there are lots of professional and personal benefits you will get from doing a placement year. It is good to have realistic expectations and know some of the negative things you can experience throughout your placements depending on living standards, financial issues, the company itself etc. before deciding whether to do a placement year or not. If you ask me whether I regret doing a placement year as I had a stressful and tiring year, I would say no in all honesty. I don’t ever regret it because it has made me meet so many new and wonderful people, get lots of experience and get to know myself more in the sense of what I want to do as a career. I hope I was able to help anyone with their decision making process on placements. If you have any other questions or enquiries please don’t hesitate to contact us from turkey@surrey.ac.uk. Thank you and take good care 🙂